Wie van een ode aan haar vagina evolueert tot veelbekroonde actrice en Disney-lieveling, heeft ongetwijfeld menig talent in huis. Awkwafina, het meer zelfzekere alter ego van Nora Lum, werd op enkele jaren tijd iemand waar je maar beter rekening mee houdt.
Op Disney+ kan je als abonnee nu Raya and the last dragon bekijken zonder bij te betalen. In die meest recente Disney animatiefilm, gebaseerd op culturen en verhalen uit Zuidoost-Azië, verleent Awkwafina haar rasperige stem aan Sisu – de laatste draak uit de titel. De actrice staat tegenwoordig wel vaker op de payroll van Disney. In de komende remake van De kleine zeemeermin zal ze zeemeeuw Jutter vertolken, en ook in Shang-Chi and the legend of the ten rings (uit de Marvel-stal) speelt ze een belangrijke rol.
Het is nochtans nog niet zo heel lang geleden dat Nora Lum uit Queens, nu 33, zich zo onaangepast (of ‘awkward’) voelde, dat ze zich Awkwafina liet noemen. En dat ze op YouTube uitbrak met de rapsong My vag, een ode aan haar eigen geslachtsdeel met prachtige poëzie als ‘Awkwafina’s a genius and her vagina is 50 times better than a penis’. Het is intussen een gekende anekdote, dat ze door haar toenmalige baas op staande voet werd ontslagen toen hij de virale video onder ogen kreeg.
In 2018 zakkenrolde ze zich naast Cate Blanchett, Sandra Bullock en Rihanna rijk in Ocean’s 8 en was ze onweerstaanbaar overdadig in Crazy rich Asians.
Geen probleem, zo blijkt. Een carrière in een PR-kantoor was toch niet voor haar weggelegd. Dat bleek snel toen acteur en regisseur Seth Rogen lucht kreeg van de video en de rapster een rolletje aanbood in Neighbors 2: sorority rising, waarmee ze zich nogmaals deed opmerken. In de volgende jaren reeg Awkwafina de komedies aan elkaar, met 2018 als hoogtepunt. Toen zakkenrolde ze zich naast Cate Blanchett, Sandra Bullock en Rihanna rijk in Ocean’s 8 en was ze onweerstaanbaar overdadig in Crazy rich Asians.
The farewell
Het mag eigenlijk een klein wonder heten dat Awkwafina zo snel ontsnapte aan typecasting, maar met The farewell uit 2019 ruilde ze haar komische personages meteen voor een meer serieuze rol. In de semi-autobiografische film van Lulu Wang over haar grootmoeder, speelt Awkwafina een versie van de auteur-regisseur. Haar artiestennaam was ondertussen gekend genoeg om de affiche te trekken, maar dat is de enige reden waarom ze niet als Nora Lum op de aftiteling staat.
Awkwafina zegt zelf dat haar alter ego haar helpt om Nora’s verlegenheid en angsten te overwinnen. “Zonder Awkwafina had Nora nooit gestaan waar ze nu staat.” Het is opvallend dat Awkwafina in interviews vaak in de derde persoon over zichzelf, als Nora, spreekt. In de Comedy Central-reeks Nora from Queens speelt ze bovendien een fictieve versie van zichzelf met haar originele naam.
Awkwafina spreekt in interviews vaak in de derde persoon over zichzelf, als Nora.
Awkwafina is lang niet de eerste acteur of muzikant om een pseudoniem te gebruiken. Al lijkt het bij haar geen bewuste ‘manipulatie’. Het is niet dat zij zoals Norma Jeane Mortenson (Marilyn Monroe), Stefani Germanotta (Lady Gaga) of Elizabeth Grant (Lana Del Rey) een nieuw imago najaagt. Awkwafina en Nora voelen als twee delen van haar persoonlijkheid: aan de ene kant heel openhartig, doldwaas en speels, aan de andere kant timide. Ze zegt zelf dat de kans is groot is dat ze de komende jaren meer en meer gaat afstappen van haar alter ego. Momenteel lijkt het haar te beschermen, en kiest ze er nog regelmatig voor om zich aan nieuwe mensen als Awkwafina voor te stellen.
De subtiele vertolking in The farewell was nochtans die van de echte Nora, en die hielp haar aan een terechte Golden Globe voor beste actrice. Waarmee ze meteen geschiedenis schreef als eerste Aziatische vrouw die met het beeldje naar huis mocht.
Awkwafina represent
Dat ze geschiedenis schrijft, dat weet ze best. Ze belichaamt dan ook voor velen de belangrijke shift in Hollywood, richting meer diversiteit.
Vooral Amerikaans-Aziatische cinema is aan een sterke inhaalbeweging bezig, met naast The farewell onder andere Crazy rich Asians, Netflix-hit Always be my maybe van en met stand-up comedian Ali Wong, het oscargenomineerde Minari, de Aziatische superheldenfilm Shang-Chi and the legend of the ten rings en natuurlijk Raya and the last dragon.
Die inhaalbeweging was overigens dringend nodig. Mensen met een Aziatische achtergrond horen bij de meest gestereotypeerde groepen op het grote scherm. Er is een vreselijke traditie van witte acteurs die Aziaten speelden, in clichématige en denigrerende vertolkingen – met als meest sprekende voorbeeld Mickey Rooney in Breakfast at Tiffany’s. Hoe iemand – of een groep – in de popcultuur wordt gerepresenteerd, heeft zeer reële gevolgen, getuige het recente geweld ten aanzien van Aziatische mensen. Misinformatie rond het coronavirus in combinatie met negatieve beeldvorming, legt het diepgewortelde racisme waar zij mee te maken krijgen extra bloot.
Awkwafina, met zelf een Koreaans-Chinese achtergrond, vindt het dan ook niet erg om de poster girl te zijn van de representatie van de grote variatie aan Aziatische mensen. Als het effect is dat meer Aziatische vrouwen zich een toekomst in de spotlights kunnen voorstellen, wil ze maar al te graag een rolmodel worden - zoals comédienne Margaret Cho dat voor haar als prille tiener was.
Best supporting vag
Die representatie weegt natuurlijk zwaar door, maar is niet de meest doorslaggevende reden om in Nora Lum’s oeuvre te duiken. Het is gewoon ook ferme fun, dankzij haar expressieve gezicht, droogkomische vertolking en – vooral – aanstekelijke enthousiasme. Haar rol als Sisu in Raya and the last dragon is daar trouwens een perfect voorbeeld van. Dankzij Awkwafina wordt Sisu geweldig vertederend en hartveroverend.
Het is misschien het moment om, vóór haar nieuwe komedie met Sandra Oh (Killing Eve) dit najaar op Netflix verschijnt, terug te gaan naar haar sympathieke zakkenroller in Ocean’s 8. Naar haar oprechte kleindochter in The farewell en natuurlijk naar het prille begin: ‘My vag won best vag, your vag won best supporting vag.’ Behoorlijk adequate toekomstvoorspelling.
Bekijk Raya and the last dragon op Disney+ en The Farewell op Streamz.
Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.