Met zijn tweede langspeelfilm Close, een aangrijpend relaas over de hechte vriendschap tussen twee adolescentenjongens, bewijst de Belgische filmmaker Lukas Dhont dat hij vier jaar na Girl alleen maar zelfzekerder in de regiestoel zit.
Léo en Rémi hebben een vriendschapsband waar je van droomt als jonge tiener. Ze trekken constant met elkaar op, beleven in hun fantasiewereld de spannendste avonturen, ze gaan samen naar school, slapen geregeld bij elkaar en en praten vlot met elkaar over wat ze denken en voelen. Lukas Dhont windt er geen doekjes om in de eerste tien minuten van Close. Zijn twee hoofdpersonages hebben een onbreekbare connectie. Waar Rémi gaat, gaat Léo en vice versa.
Tijdens de eerste tien minuten maakt Dhont duidelijk dat hij geïnteresseerd is in de intimiteit van die connectie. De camera van Frank van den Eeden zit hen steeds dicht op de huid. Het kader dient tijdens de eerste akte als een veilige ruimte waarbinnen Rémi en Leo zichzelf kunnen zijn, een plek waar hun vriendschap puur en zacht kan zijn. Waar ze dicht bij elkaar kunnen zijn, zonder dat Dhont er een oordeel over velt.
Niet expliciet
Na Girl bewijst Dhont dat intimiteit en de innerlijke wereld van zijn personages weergeven zonder die expliciet te definiëren zijn sterkte is als maker en verhalenverteller. Hij laat de personages voor zich spreken en vertrouwt op hun lichaamstaal, op hun blikken, op de woorden die ze niet zeggen of op de emoties die je in hen ziet tekeergaan als een storm.
Tijdens de eerste akte bouwt de regisseur op emotioneel vlak iets zorgvuldig op, namelijk de hechte en intieme vriendschap tussen de twee jongens.
Zo verwerkt hij een empathische connectie die je als kijker het vermogen geeft om op een heel menselijke manier personages te lezen en met hen mee te leven. Een verteltechniek waarmee hij zich al dan niet bewust een leerling toont van de Franse Petite maman-regisseur Céline Sciamma, die een gelijkaardige methode hanteert om zo'n connectie te realiseren.
Eens die connectie gelegd is, komt de tragedie des te harder aan. En wees maar zeker dat Close je emotioneel volledig van je voetstuk haalt via een tragisch verhaalverloop. Wanneer Dhont voor de emotionele uppercut gaat, daver je op je benen.
Tijdens de eerste akte bouwt de regisseur op emotioneel vlak iets zorgvuldig op, namelijk de hechte en intieme vriendschap tussen de twee jongens. Wanneer ze naar de schoolbanken gaan en ze steeds meer uit elkaar groeien, creëert hij gestaag een nieuw emotioneel landschap dat een hoogtepunt beleeft in een pakkende gebeurtenis. Een landschap dat heftig contrasteert met wat de film eerst had opgebouwd en je zo voor de resterende tijd in een hartverscheurende kijkervaring dwingt.
Wanneer Dhont voor de emotionele uppercut gaat, daver je op je benen.
Het is verbluffend hoe de Belg als 31-jarig talent zo met gevoelens goochelt. Maar ook hoe hij via Rémi en Leo rake observaties formuleert over jonge vriendschappen en over hoe tienerjongens kunnen worstelen met bepaalde genderverwachtingen, met de kant die ze uit willen met hun mannelijkheid.
Subtiel pleidooi
Binnen die thematiek is Close een frivole film die de leefwereld van jongens empathisch benadert. Het is vooral een subtiel pleidooi om de relaties en ontwikkeling van jonge jongens zijn gang te laten gaan. Maar ook een reality check over hoe breekbaar, belangrijk en beïnvloedbaar relaties en ontwikkelingen zijn op die leeftijd. Het maakt van Close de strafste film over die leefwereld van kinderen, in navolging van Un monde van de Brusselse Laura Wandel.
Dhont zijn menselijkheid en empathie zijn natuurlijk niet de enige sterktes van de film. Het zou niet zo'n parel zijn zonder de twee verbluffend sterke hoofdrolspelers Eden Dambrine en Gustav De Waele, zonder Émilie Dequenne als toegewijde moeder, zonder Dhonts scenariopartner Angelo Tijssens, of de eerder vermelde cameramagie van Frank van den Eeden of de soundtrack van Valentin Hadjadj. Al deze namen versterken de film.
'De strafste Belgische film van het jaar.
Het maakt van Close de strafste Belgische film van het jaar. Een van een regisseur die duidelijk groeit als cineast en zich met deze tweede film nog volwassener toont als verhalenverteller.
Groeipotentieel
Maar er is zeker groeipotentieel. De maturiteit van een Sciamma als emotionele maestro heeft Dhont nog niet volledig in de vingers. De gevoelswereld van de personages mist soms toch een puzzelstukje, het verloop tussen verschillende plotpunten voelt niet altijd even soepel en soms durft er herhaling in het verhaalverloop te kruipen. Maar dat zijn verre van obstakels die Close onderuit halen. Daarvoor is de authenticiteit en emotionele waarachtigheid van het grotere geheel te sterk, te hartroerend en te onweerstaanbaar.
Close is een film die je hart rijker maakt en je vat aan gevoelens doet overlopen. Breng zakdoekjes mee!
'Close' komt op 2 november 2022 in de Belgische bioscopen.
Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.