In The hand of God gaat Paolo Sorrentino opnieuw de nostalgische toer op. Dit keer niet door een ode te maken aan maestro Federico Fellini – zoals bij zijn Oscarwinnaar La grande bellezza – maar door zijn eigen jeugdherinneringen op film te zetten.
Hoewel Paolo Sorrentino nooit een filmopleiding genoot, gaat de 51-jarige Napolitaan door het leven als de maestro die in navolging van grootmeester Federico Fellini de statische Italiaanse filmwereld nieuw leven inblies met meesterwerken als La grande bellezza (2013) en series als The young pope (2016). Als scenarist en regisseur heeft Sorrentino immers een persoonlijke stijl ontwikkeld die wordt gekenmerkt door kleurrijke personages, gevatte ironie, lyrische sfeer, etherische beeldcomposities en magische metaforiek
Velen vragen zich echter af hoe hij als jonge wees – Sorrentino was zestien toen hij zijn ouders verloor door een CO-vergiftiging in hun vakantieverblijf – zijn weg naar volwassenheid heeft gevonden. De antwoorden op deze vragen geeft hij in È stata la mano di Dio – zijn nieuwste langspeler die hier uitgebracht wordt als The hand of God. Na negen films was de tijd voor het Fellini-epigoon blijkbaar rijp om zijn jeugdtrauma emotioneel en cinematografisch tot op het bot uit te benen. Niet gek dat Sorrentino hiervoor zijn stilistische grandeur overboord gooit om zo z’n meest persoonlijke en toegankelijke film te maken.
Levendig fresco
Sorrentino neemt je in The hand of God mee naar zijn geboortestad Napels van begin jaren 1980. Daar gidst tiener Fabietto Schisa (overduidelijk Sorrentino’s alter ego) de kijker monter en openhartig rond en introduceert hij zijn overvloedig aanwezige naasten: ouders, broer, zus, ooms, tantes, neven, buren en vrienden. Als leergierige knaap laat hij je mee genieten van de Napolitaanse euforie die losbarst als de transfer van dribbelvirtuoos ‘Santo’ Maradona naar Calcio Napoli officieel wordt bekendgemaakt - de titel verwijst ook naar Maradona, die in de WK-kwartfinale van 1986 een handspeldoelpunt maakte.
The hand of God is een aaneenrijging van de herinneringen die de cineast van zijn introverte tienerjaren heeft
De Netflix-film is een aaneenrijging van de vele herinneringen die de cineast aan zijn introverte tienerjaren heeft. Van de ontmaagding door zijn hitsige tante tot hoe hij de filmmicrobe te pakken krijgt, aangevuld met picareske anekdotes, zoals hoe hij in een speedboot op het nippertje aan de politie ontsnapt. Hierdoor passeren er in dit levendig fresco veel personages de revue. Allemaal worden ze uitvoerig beschreven tegen hun eigen particuliere achtergrond. Naarmate het verhaal vordert, worden ze functioneel ingepast in de memoriepuzzel die de snaak bijna veertig jaar later nostalgisch (terug) in elkaar schuift.
Filmisch testament
The hand of God voelt als een intiem coming-of-agedrama, een warme geromantiseerde autobiografische trip naar Sorrentino’s memory lane. Hiermee verlaat de gedreven filmmaker zijn comfortzone en ruilt hij zijn flamboyante stijl in voor pure emotie, maar dan zo efficiënt gedoseerd dat je toch nog alle kenmerken herkent die hem zijn reputatie hebben opgeleverd.
Sorrentino verruilt zijn flamboyante stijl voor pure emotie
De ensemblecast is naar gewoonte perfect en uiteraard is Sorrentino’s fetisj-acteur Toni Servillo van de partij. Maar het is vooral de jonge acteur Filippo Scotti die een opvallende prestatie neerzet als Fabietto. Hoewel The hand of God Sorrentino’s tussentijds filmisch testament kan worden genoemd, is het tevens zijn meest universele film die nauwelijks verholen aanleunt bij Fellini’s autobiografische Amarcord uit 1973.
The hand of God is nu in de Belgische en Nederlandse bioscopen te zien. Vanaf 15 december kan je de film ook via Netflix bekijken.
Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.
Comments