In zijn opwindende regiedebuut Mid90s schetst Jonah Hill de groeipijnen van een groepje Amerikaanse tieners die al skatend hun moeilijke thuis ontvluchten.
Volwassen worden is als skaten: je doet het met vallen en opstaan. Nergens liggen pijn en euforie zo dicht bij elkaar als bij deze rebelse straatsport. Dat is ook Jonah Hill niet ontgaan. In zijn regiedebuut slalomt de Superbad en The wolf of Wall Street-acteur tussen die uitersten om de 12-jarige Stievie te doorgronden die thuis door zijn grote en agressieve broer klein wordt gehouden, maar buitenshuis stilaan tot volle wasdom komt dankzij enkele skaters. Zij nemen hem op sleeptouw door het even groezelige als glamoureuze Los Angeles, om er te skaten, te feesten en zijn plaats in de wereld te ontdekken.
Stevie en zijn vrienden zien skaten niet als hun hobby, maar als hun redding.
Samen vormen Stievie (Sunny Suljic) en zijn vrienden Ray (Na-kel Smith), Fuckhead (Olan Prenatt), Fourth Grade (Ryder McLaughlin) en Ruben (Gio Galicia) een bonte bende die skaten niet als hun hobby zien, maar als hun redding. In één van de ontroerendste scènes vertelt Ray dan ook vaderlijk tegen de jonge Stievie – volgens één van de meiden is hij op de leeftijd vlak voordat jongens in eikels veranderen – dat hij niet moet denken dat zijn leven moeilijker is dan dat van zijn vrienden, maar dat ze allemaal in hetzelfde schuitje zitten: ze zijn arm, mishandeld, verwaarloosd en zonder toekomstperspectieven.
Die nihilistische wereld schetst Hill dankzij de afgewassen kleurenfotografie, naturelle vertolkingen en authentieke decors en ditto soundtrack. Het vierkante polaroid-beeldformaat helpt natuurlijk ook om de kijker back to the nineties te flitsen en dat korrelige decennium in een even hip als tragisch sfeertje te dopen. Larry Clarks cultfilm Kids (1995), over een skatende etter die kickt op jonge meiden ontmaagden, is hierdoor nooit veraf.
Valkuilen
Tijdens The Tonight Show Starring Jimmy Fallon zei Hill dat hij de jaren 1990 in Mid90s zo getrouw mogelijk wilde tonen, zonder de geschiedenis te willen herschrijven of te verbloemen. Die authentieke ambitie wordt niet door iedereen gesmaakt. Net als in Clarks 1990s-schandaalprent zijn vrouwen in Hills regiedebuut immers enkel onderwerp van vuile praat en fantasieën, zónder zelf uitgewerkte rollen te krijgen.
Als Hill een film over de hedendaagse skatescene had gedraaid, zou die er waarschijnlijk anders hebben uitgezien: de VHS-camera’s zouden voor smartphones zijn geruild en het skatepark zou diverser ogen. Kijk maar naar Skate Kitchen (2018), Crystal Moselle’s coming of age-drama over de 18-jarige Camille die aansluiting zoekt bij skatende New Yorkse vrouwen nadat de relatie met haar ouders verzuurde. In dit drama legt de cineaste haarfijn de discriminerende skatecultuur op de rooster, terwijl ze dezelfde groeipijnen als Mid90s blootlegt, namelijk: geliefd en aanvaard worden.
Jonah Hill wil de jaren 1990 in Mid90s zo getrouw mogelijk tonen, zonder de geschiedenis te willen verbloemen.
Die nood aan echte connectie lijkt de rode draad doorheen al de recente skatefilms. Ook in de skatedocumentaire Minding the Gap. Dit aangrijpend portret klinkt bijna als de waargebeurde tegenhanger van Mid90s: een groep vrienden die in een verpauperde buurt opgroeit en er al skatend op uit trekt om hun gewelddadige thuis te ontvluchten. Bing Liu, de regisseur van deze verschroeiende docu, filmt zijn vrienden tijdens hun tienerjaren. Maar terwijl hij hun tricks films, capteert hij onbewust ook hun opborrelende issues: van puberperikelen en verslaving tot geweld. Door de verhalen van zijn vrienden te vertellen, puzzelt Bing stilaan z’n eigen trauma samen.
Falen in schoonheid
Hoewel skatecinema nooit helemaal is weggeweest, lijkt het met Mid90s, Skate Kitchen en Minding the Gap nu opnieuw een weg naar de mainstream te banen. Samen vormt dit trio immers een mooie doorsnede van waar zulke cinema vandaag voor staat: voor vriendschap en veerkracht. Als er immers één sport is waarin falen een cruciaal onderdeel van slagen is, dan wel skaten. Wie tijdens het skaten ten val komt – vaak vóór het oog van de camera – wordt immers steeds weer recht geholpen door vrienden.
Skaten is een mooie metafoor voor de hedendaagse jongerencultuur
Dat maakt van skaten zo’n mooie metafoor voor de hedendaagse jongerencultuur: er kon nog nooit zoveel fout lopen (online en offline) en er zijn altijd wel camera’s op je gericht, maar als je vrienden hebt die aanmoedigend klaarstaan om je weer recht te helpen na een ‘fail’, dan overwin je alles. Die veerkrachtige boodschap schemert mooi door de recente lading skatecinema: if you go down, we go down together.
'Mid90s' is zaterdag 9 juli 2022 om 23u te zien op Canvas en tot 8/8 online via VRTNu. Dit is een licht aangepaste versie van een stuk dat in mei 2019 verscheen in het ter ziele gegane Charlie.
Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.