Negen hoofdstukjes, een proloog en een epiloog. In de elf delen van Terrestrial verses botsen gewone Iraanse burgers op de culturele, religieuze en institutionele beperkingen die hen worden opgelegd. Met de nodige scherpe humor schetsen Ali Asgari en Alireza Khatami een beklijvend portret van een complexe samenleving.
Terrestrial verses ontstond uit Alireza Khatami’s worsteling om zijn script ‘Things That You Kill’ te verfilmen, nadat hij herhaaldelijk geen toestemming kreeg van het Ministerie van Cultuur. De absurditeit en tragiek van zijn gesprekken met de autoriteiten inspireerden hem tot een nieuw scenario. Van het ontwakende Teheran in de proloog tot de zieltogende Iraanse hoofdstad in de epiloog, tonen de negen tableaus individuele scènes waarin de protagonisten worstelen met verschillende vormen van autoriteit. Hoewel de personages verschillende generaties en stemmen vertegenwoordigen, zijn alle verhalen persoonlijk – verhalen van individuen die strijden voor hun rechten.
De film onthult hoe individuele vrijheid van geen belang is voor de controlerende organen. Elk potentieel verzet wordt genadeloos onderdrukt door het totalitaire regime.
Of het nu een scène is in een kledingwinkel, op een politiebureau, tijdens een sollicitatiegesprek of in het kantoor van een overheidsambtenaar, de film onthult hoe individuele vrijheid van geen belang is voor de controlerende organen. Elk potentieel verzet wordt genadeloos onderdrukt door het totalitaire regime, waarbij persoonlijke waarden en expressies via lichaam, seksualiteit of identiteit worden gecontroleerd, resulterend in absurde en trieste situaties waarin individuen machteloos en vernederd zijn.
Vormelijke innovatie
Voor Asgari en Khatami was niet alleen de inhoud, maar ook de vorm van hun vertelling belangrijk. De film is meesterlijk ingetogen, met frontaal gefilmde situaties waarin een protagonist spreekt met een stem die nooit in beeld komt. Zo wordt de gewone Iraniër centraal gesteld in de film.
De structuur van de film is geïnspireerd op de Ghazalpoëzie, waarbij onafhankelijke strofen worden gebruikt in coupletten die verbonden zijn door thema en poëtische vorm. Elk "vers" van de film volgt een debattechniek, vergelijkbaar met die in Ghazalgedichten, waarbij twee personages met elkaar converseren. Hoewel de film op het eerste gezicht bestaat uit losstaande "verzen", wordt de ware bedoeling ervan pas duidelijk wanneer de onderlinge verbanden tussen deze tableaus worden herkend, een techniek die ook wordt toegepast in Ghazalpoëzie.
Woman, Life, Freedom
De slotscène van de film is geïnspireerd door Forugh Farrokhzad, een eerbetoon aan haar invloedrijke werk als dichteres en cineaste. Terrestrial verses gaat niet alleen over de totalitaire controle over het dagelijkse leven in Iran, maar biedt ook een beeld van hoe burgers wereldwijd moeten onderhandelen om te overleven in een autoritaire samenleving.
Terrestrial verses gaat niet alleen over de totalitaire controle over het dagelijkse leven in Iran, maar biedt ook een beeld van hoe burgers wereldwijd moeten onderhandelen om te overleven in een autoritaire samenleving.
De film volgt in de voetsporen van de Woman, Life, Freedom-beweging, die ontstond na de dood van Mahsa Amini in september 2022. De regisseurs beseffen dat ze zich moeten verzetten tegen machtsstructuren en moeten opkomen voor hun overtuigingen. Hun film is een oproep tot verdediging van individualiteit en vrijheid als onschatbare menselijke waarden.
'Terrestrial verses' is vanaf 20 maart 2024 in de Belgische bioscoop te zien. In Nederland is de film vanaf 25 april 2024 te zien.
Lees je onze interviews, recensies en artikels graag? Waarom ons niet steunen voor €5, €10, €25 of €50? Schrijf je hier in op onze wekelijkse nieuwsbrief.