top of page
Foto van schrijverJohannes De Breuker

Guy Ritchie: ooit een boze jongeman, nu een oude zuurpruim

Bijgewerkt op: 2 jul. 2021

Met zelfzekere actiekomedies als Lock, stock and two smoking barrels gaf Guy Ritchie ooit een venijnige uppercut aan Britse cinema. Met Cash truck injecteert de machofilmer het nu enkel nog met venijn.


Still uit 'Cash truck' (© The Searchers)
Still uit 'Cash truck' (© The Searchers)

‘Verveling is gevaarlijker dan kogels’, klinkt het halfweg Cash truck uit de mond van een militair die een kraak plant op een truckbedrijf dat geldtransport regelt voor winkels en banken. ‘Geef mij maar een vijand die ik kan zien.’ Vermoedelijk hangt er in de kleerkast van Guy Ritchie ergens een t-shirt met die opdruk. De uitspraak past immers niet enkel de Amerikaanse geweldguru Quentin Tarantino als gegoten, maar gaat evengoed op voor de brutale Brit die eind jaren 1990 in zijn debuut een heerlijke knokploeg vormde met onder andere Jason Statham.


Drieëntwintig jaar nadat hij Statham in Lock, stock and two smoking barrels zo zijn eerste filmrol gaf en vijftien jaar na hun laatste samenwerking in het geflopte Revolver, treedt Statham eindelijk opnieuw op als de gebalde rechtervuist van de Britse cineast. In Ritchie’s adaptatie van de Franse thriller Le convoyeur (2004) vertolkt de kale keikop ‘H’, een genadeloze gangster die zijn zoon verliest nadat hij getuige is bij een brutale overval op een geldtransport. Woest doorzoekt ‘H’ L.A.’s onderwereld naar de dader. Als hij de moordenaar van zijn zoon na veel bloedvergieten nog altijd niet heeft gevonden, solliciteert hij als beveiligingsagent bij een geldtransportbedrijf.


Dat klinkt als een droomreünie voor Guy Ritchie en Jason Statham. Tot je de stroeve dialogen hoort waarin stoere praat met misogynie wordt verward en je ontdekt hoe weinig Cash truck eigenlijk om het lijf heeft. Om het met een citaat uit Ritchie’s debuut te vatten: ‘Er is geen geld, er is geen wiet. Alles is vervangen door een fucking grote stapel lijken.’


Jason Statham in 'Cash truck' (© The Searchers)
Jason Statham in 'Cash truck' (© The Searchers)

Pub- vs. popcultuur


En die wiet en dat geld, die waren er nog wel in Ritchie vorige film – The gentlemen. Deze misdaadkomedie over de Londense marihuanamaffia was na enkele missers zoals King Arthur zijn welgekomen terugkeer naar een wereld waarin mannen met een pint en een gepekeld ei ontbijten, met ongezouten oneliners praten en stalen ballen hebben waarbij middeleeuwse kanonskogels licht uitvallen. En Ritchie, die in 2017 de Koning Arthur-sage tot box office-bom promoveerde, kan dat weten. Met het grappige The gentlemen liet Ritchie zijn slechte jaren dus achter zich met een portie pinten, pistolen en punchlines. 


Met The gentlemen liet Ritchie zijn slechte jaren achter zich met een portie pinten, pistolen en punchlines. 

Die terugkeer naar zijn oude liefdes maakte het zowel voor Ritchie als Statham het ideale moment om na al die tijd de handen weer in elkaar te slaan. En het rechttoe-rechtaan wraakverhaal van Cash truck leek daarvoor ook het ideale vehikel. Want wat Liam Neeson in Taken kan – heel kwaad zijn – moet de furieuze Jason Statham ook wel kunnen. Alleen: Guy Ritchie trekt dat niet. Of juister, zijn kwaadheid moet altijd versneden worden met een snuifje lad-humor. Want als hij té serieus wordt, dan kan je niet met de nodige ironische afstand kijken naar ‘s mans macho-universum. Een enge wereld waar redelijke mannen pussies zijn en vrouwen klinken alsof ze door mannen bedacht zijn die ‘sterke vrouwenrollen’ beschouwen als een vrouw in een mannenrol.



Is de macho een no-go?


Dat is niet nieuw, natuurlijk. Ritchie werd altijd al gehekeld voor zijn hyperkinetische, vrouwonvriendelijke films. Zelfs zijn ex Madonna kreeg ooit bagger over zich omdat sommigen niet begrepen waarom de feministe zich met zo’n onverlaat inliet. 


Maar in Cash truck maakt Ritchie het wel heel bont. En dat voelt niet enkel zo omdat deze film na MeToo komt of door Weinsteins Miramax geproduceerd is, maar omdat Ritchie op zijn 52e plots gewichtig wil gaan doen. Cash truck’s broeierige soundtrack, belachelijk ambitieuze vertelstructuur en bijgevolg logge vertelritme lijken een poging om voor psychologische diepgang te zorgen. Maar die is er natuurlijk niet. ‘H’ is een killer die de moord op zijn zoon wil wreken. Ritchie een Britse hooligan in Hollywood die verveling wil doorzeven met een machinegeweer. Punt.


De tijd dat Ritchie de testosteron van boze jongemannen kon kanaliseren en verbaliseren in opwindende gangsterportretten lijkt voorbij. 

Natuurlijk is er vandaag op het grote scherm nog plaats voor machocinema. Mag het? Straks geven de wegpiraten van Fast & furious zelfs plankgas op de Croisette in Cannes. Dus ook nog voor eigenwijze cineasten als Guy Ritchie, die op zijn best is als ie een pint of lager te veel heeft gedronken met enkele zware jongens in één of andere louche tent in Soho. Maar de tijd dat hij de testosteron van boze jongemannen kon kanaliseren en verbaliseren in opwindende gangsterportretten als Lock, stock and two smoking barrels en Snatch lijkt voorbij. Omdat hij nu te veel op het venijn van verongelijkte oude zuurpruimen teert. 


En dat zorgt voor doodvervelende films. Hoeveel kogels er ook rond je oren zoeven.


Cash truck is vanaf 23 juni in de bioscoop te zien. Lock, stock, and two smoking barrels bekijk je op Netflix.



 

Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.



bottom of page